Budowa jelita grubego

Jelito grube u osób dorosłych ma około 1,5 metra długości. W organizmie człowieka pełni ważne funkcje - pochłania wodę i elektrolity z treści pokarmowych, odpowiada za formowanie stolca. Jelito grube składa się z ośmiu części: kątnicy, wstępnicy, poprzecznicy, zstępnicy, esicy, odbytnicy, odbytu oraz przylegającego do kątnicy wyrostka robaczkowego. Jelito grube jest najszersze w swoim początkowym odcinku i stopniowo ulega zwężeniu aż do najwęższego miejsca w esicy, w miejscu jej przejścia w odbytnicę.

Rys. Eliza Tyrakowska

Jelito grube zaczyna się w prawej okolicy pachwinowej. Ta część jelita to kątnica, do której przylega wyrostek robaczkowy.

Oprócz wyrostka robaczkowego do kątnicy uchodzi jelito cienkie a miejsce ujścia nazywane jest zastawką krętniczo-kątnicza. Jej podstawową funkcją jest zapobieganie cofaniu się treści jelitowej z jelita grubego do jelita cienkiego.

Kątnica, zwana też jelitem ślepym biegnie wzdłuż prawej ściany jamy brzusznej w kierunku wątroby, gdzie zagina się i przechodzi w okrężnicę wstępującą a dalej w poprzecznicę (okrężnicę poprzeczną). Następnie w okolicach śledziony, zagina się ponownie, w miejscu połączenia okrężnicy poprzecznej z zstępującą (zstępnica). Dalej biegnie w dół wzdłuż lewej ściany jamy brzusznej. W okolicy lewego dołu biodrowego przechodzi w esicę, będąca najbardziej krętym i ruchliwym fragmentem jelita grubego o kształcie litery „S”. Esica przechodzi w długą na około 15 cm odbytnicę, która biegnie wzdłuż kości krzyżowej i kończy się odbytem, będącym ostatnim odcinkiem jelita grubego. Odbyt poprzez mięsień zwieracza, odpowiada za możliwość wydalania i zatrzymania wydalania stolca zależny od woli człowieka. Kątnica, poprzecznica, esica i wyrostek robaczkowy położone są wewnątrzotrzewnowo tzn. są swobodnie zawieszone w jamie brzusznej na krezkach czyli strukturach, w których biegnie ich unerwienie i unaczynienie. Wstępnica i zstępnica, położone są zaotrzewnowo i przylegają bezpośrednio do ściany jamy brzusznej. Odbytnica położona jest częściowo wewnątrzotrzewnowo i częściowo pozaotrzewnowo. Ściana jelita grubego zbudowana jest z czterech warstw:

• błona surowicza;
• błona mięśniowa właściwa, odpowiadająca za czynność skurczową ściany jelita;
• błona podśluzowa;
• błona śluzowa pokryta nabłonkiem walcowatym zbudowanym z komórek kubkowych wydzielających śluz.

Na podstawie: Gray Anatomia, wydanie III oraz artykułów zamieszczonych na http://www.pkk.org.pl/index.ph...