Na zaparcia choruje około 14% ludzi na świecie.

Przewlekłe zaparcia coraz częściej zaliczane są do grupy chorób cywilizacyjnych. Choroba objawia się zmniejszoną liczba wypróżnień (< 3/tydzień), wysiłkiem podczas defekacji, uczuciem niepełnego wypróżnienia, oddawaniem twardego stolca.

Zaparcia mogą mieć charakter pierwotny, czynnościowy (90% przypadków) lub wtórny – kiedy są objawem innej choroby lub wynikiem działania innych czynników np. przyjmowania określonych leków. Zaparcia mogą być objawem takich chorób jak: rak jelita grubego, guz jajnika, macicy, choroby zapalne jelit, cukrzyca, niedoczynność tarczycy, przewlekła choroba nerek, niedoczynność przysadki, udar mózgu, choroba Parkinsona, stwardnienie rozsiane, depresja, zaburzenia lękowe, anoreksja, bulimia. Uważa się, że 40–90% pacjentów przyjmujących regularnie opioidy cierpi na zaparcia.

Zależnie od czasu występowania, zaparcia dzielimy dodatkowo, na ostre lub przewlekłe. Ostre są najczęściej objawem przeszkody mechanicznej w jelicie, na przykład nowotworu. Za zaparcia przewlekłe, lekarze uznają, dolegliwości trwające przez minimum 3 miesiące.

Z zaparciami 2-3 krotnie częściej borykają się kobiety niż mężczyźni. Problem zaparć nasila się z wiekiem, zwłaszcza po 60-tym roku życia, kiedy słabnie motoryka przewodu pokarmowego. Chorobie sprzyja siedzący tryb życia, niska aktywność fizyczna, dieta ubogoresztkowa oraz przyjmowanie niektórych leków.

Przy utrzymujących się ponad miesiąc zaparciach należy zgłosić się do lekarza rodzinnego. Terapią pierwszego wyboru dla zaparć czynnościowych jest zmiana diety oraz stylu życia. U zdrowych osób, aktywność fizyczna (30 minut dziennie) pobudza pracę jelita grubego, eliminuje wzdęcia, zmniejsza ilość gromadzonych gazów. W zwalczaniu zaparć czynnościowych istotna jest także prawidłowa defekacja. Przy oddawaniu stolca należyprzyjąć prawidłową postawę (pochylenie się do przodu z uniesieniem kolan powyżej bioder i oparciem stóp na wzniesieniu celem złagodzenia kąta odbytowo-odbytniczego), unikać nadmiernego naprężania się w trakcie defekacji oraz przebywać w toalecie maksymalnie przez 5–10 minut. Warto pamiętać, aby nie wstrzymywać potrzeby defekacji.

Samodzielne, długotrwałe stosowanie środków farmaceutycznych na zaparcia może spowolnić prace jelit i w konsekwencji nasilić problemy z defekacją.

W przypadku pojedynczych trudności z oddaniem stolca można skorzystać z domowych sposobów na zaparcia. Wśród których prym wiodą zioła w postaci naparów, herbatek i tabletek np. z liści senesu, siemienia lnianego, rumianku, kory kruszyny.

W aptekach dostępne są także leki na zaparcia bez recepty. W ich doborze pomoże farmaceuta.