Uchyłki jelita grubego

Jednymi z najczęstszych zmian występujących w jelicie grubym są uchyłki. Często pacjent pierwszy raz spotyka się z taką diagnozą po kolonoskopii, co może wywoływać pewien niepokój. Czy uchyłki jelita grubego są poważną chorobą? Czy mogą zwiększać ryzyko raka jelita grubego? Jak można je leczyć? Wszystkie odpowiedzi na te pytania znajdziecie w tym artykule.

Uchyłki to inaczej uwypuklenia czy przepukliny ściany jelita grubego. Dzieli się je na nabyte, w których uwypuklona jest błona śluzowa przez błonę mięśniową jelita oraz wrodzone, gdzie uwypuklenie dotyczy wszystkich warstw ściany jelita. Zdecydowanie częściej występują uchyłki nabyte, które dotykają ponad połowę osób po 60. r.ż. i zwykle znajdują się w esicy. Uchyłki wrodzone są stosunkowo rzadką przypadłością, a najczęściej występują w kątnicy.

Zwykle uchyłki nie dają żadnych objawów (u nawet 80% pacjentów) i ich obecność wykrywana jest przypadkowo w czasie innych badań, np. kolonoskopii. Taki stan bezobjawowego występowania uchyłków nazywa się uchyłkowatością okrężnicy. Jeżeli objawy występują, to wtedy mamy do czynienia z choroba uchyłkową okrężnicy. Towarzyszyć jej mogą różne dolegliwości, m.in. ból (szczególnie w lewym podbrzuszu), zmiana rytmu wypróżnień, zaparcie (również z naprzemiennymi biegunkami) czy wzdęcie.

Tak jak napisaliśmy, uchyłki najczęściej diagnozowane są w czasie kolonoskopii, jednak przydatne mogą być w określonych sytuacjach tomografia jamy brzusznej czy USG.

Leczenie uchyłkowatości tak naprawdę polega na dbaniu o odpowiedni rytm wypróżnień, poprzez dietę z odpowiednią ilością błonnika i wody oraz regularną aktywność fizyczną. Istotne jest także utrzymanie prawidłowej masy ciała i niepalenie tytoniu. W chorobie uchyłkowej znaczenie mogą mieć także leki rozkurczowe i przeciwbólowe.

Zastosowane leczenie zwykle przynosi ulgę w dolegliwościach, jednak odpowiednia dieta, ruch i inne działania nie mogą cofnąć zmian w jelicie; uchyłki zawsze w nim będą. Jedyną opcją na usunięcie uchyłków jest operacja, jednak nawet po niej uwypuklenia mogą powstać w kolejnych odcinkach jelita.

Powikłania uchyłków są rzadkie, jednak mogą wystąpić. Zapalenie uchyłków to najczęstsze (ok. 5% chorych) powikłanie wśród pacjentów, które objawia się głównie bólem brzucha i gorączką. U pacjentów w dobrym stanie ogólnym głównie stosuje się leczenie przeciwgorączkowe i przeciwbólowe oraz dietę ubogoresztkową lub płynną w ramach opieki ambulatoryjnej. W przypadku występowania określonych czynników ryzyka lub u pacjentów w stanie ciężkim włączany jest antybiotyk i wymagana może być hospitalizacja. Inne możliwe powikłania to perforacja lub niedrożność jelita, przetoki, ropień śródbrzuszny lub krwotok. Ostre powikłania, stanowiące zagrożenie życia, mogą być leczone operacyjnie, wycięciem zajętego odcinka jelita.

Czy uchyłki zwiększają ryzyko raka jelita grubego? Odpowiedź na to pytanie nie jest prosta, ponieważ wciąż trwają badania nad ustaleniem czy występowanie uchyłków stanowi czynnik ryzyka dla rozwoju raka jelita grubego. Ostatnie publikacje sugerują potencjalny związek między zwiększonym zachorowaniem na raka jelita grubego u pacjentów z chorobą uchyłkową, jednak na ten moment uchyłki nie są uważane za istotny czynnik ryzyka wystąpienia raka jelita grubego.

Na podstawie: mp.pl, Interna Szczeklika