Witamina D a rak jelita grubego

Witamina D staje się coraz popularniejsza; coraz więcej mówi się o jej odpowiedniej suplementacji, o jej wpływie na choroby autoimmunologiczne czy ogólne samopoczucie człowieka. Czy ta „słoneczna” witamina może mieć pozytywny wpływ także na obniżanie ryzyka zachorowania na raka jelita grubego?

Witamina D należy do grupy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Ludzki organizm jest zdolny do syntezy tej witaminy dzięki działaniu promieni słonecznych na skórę. Ponadto, witaminę D można suplementować zewnętrznie i dostarczać jej z pożywieniem. Ze względu na to, że jest ona obecna w stosunkowo niewielu produktach (np. łosoś, żółtko jaja), a dostęp do światła słonecznego w miesiącach jesienno-zimowych w Polsce jest ograniczony, to zależnie od wieku, stanu zdrowia i ekspozycji słonecznej w ciągu roku, suplementacja może być jak najbardziej wskazana. Według wytycznych dla Polski, dorośli (19-65 lat), którzy przebywają na słońcu z odkrytymi ramionami i nogami (również bez kremu z filtrem) między 10.00 a 15.00 od maja do końca września, mogą nie wymagać suplementacji witaminy D, jednak suplementacja w takich warunkach jest bezpieczna i rekomendowana. U dorosłych, którzy nie eksponują się w wyżej opisany sposób na słońce, całoroczna suplementacja witaminy D jest wymagana, w dawce od 1000-2000 IU, dopasowanej do wagi i innych czynników zdrowotnych (np. pacjenci otyli mogą wymagać większej dawki). Osoby starsze (powyżej 65 roku życia), ze względu na ograniczenie syntezy witaminy D w skórze, powinny niezależnie od ekspozycji słonecznej suplementować witaminę. W każdym przypadku, dodatkowe obciążenie różnymi jednostkami chorobowymi może wymagać modyfikacji suplementacji, dlatego przed rozpoczęciem przyjmowania preparatów witaminy D zachęcamy do konsultacji z lekarzem.

Dlaczego witamina D w ogóle jest taka ważna? Dzięki niej utrzymana jest odpowiednia równowaga gospodarki wapniowo-fosforanowej i zdrowie kości. Ma właściwości zmniejszające stany zapalne i wspomaga działanie układu odpornościowego. Coraz więcej pisze się na temat możliwych działań witaminy D względem chorób nowotworowych. W niektórych pracach opisywano, że niższe poziomy witaminy D w organizmie wiązały się z wyższą zachorowalnością i ryzykiem zgonu z powodu nowotworu. Inne badania wykazały, że suplementacja witaminy D nie ma wpływu na zachorowania, ale zmniejsza ryzyko zgonu z powodu choroby nowotworowej.

Badania na temat związku witaminy D z nowotworami nie mogły ominąć raka jelita grubego. Badania sugerują, że rak jelita grubego częściej dotykał osób z niskimi poziomami witaminy D. Ponadto, niskie poziomy witaminy D mogą wiązać się z gorszym rokowaniem pacjentów z rakiem jelita grubego. Aktualnie trwają badania na temat suplementacji witaminy D w trakcie leczenia raka jelita grubego, a ponadto sprawdzane jest czy witamina D rzeczywiście może mieć możliwości ograniczające nowotworzenie.

Za mało jest na razie danych, aby powiedzieć wprost czy rzeczywiście witamina D może być traktowana jako czynnik chroniący przed zachorowaniem czy wspomagający leczenie nowotworu jelita grubego, jednak nie da się ukryć, że odpowiednia suplementacja i tak będzie mieć dobry wpływ na nasze zdrowie. Ewentualny wpływ na ograniczenie nowotworzenia na razie można traktować jako „miły bonus”.