Edukacja

Nowotwory jelita grubego u mężczyzn stanowią około 15 % wszystkich zachorowań na nowotwory złośliwe i są najczęstszymi, po nowotworach złośliwych płuca i gruczołu krokowego, nowotworami u mężczyzn w Wielkopolsce. Wśród kobiet nowotwory złośliwe jelita grubego i odbytnicy są na drugim miejscu pod względem częstości występowania (po nowotworach piersi).

Najwięcej przypadków nowotworów złośliwych jelita grubego i odbytnicy obserwuje się po 55 roku życia, ze szczytem liczby zachorowań przypadającym u mężczyzn w wieku 60-69 lat, natomiast u kobiet w wieku 60-79 lat.

Zapadalność na nowotwory złośliwe jelita grubego i spowodowana przez nie umieralność stale rośnie. Umieralność w Wielkopolsce jest u kobiet o 17% wyższa niż w całym kraju, natomiast umieralność u mężczyzn jest wyższa o 15%.

Większości przypadków nowotworów złośliwych jelita grubego można by uniknąć. Szacuje się bowiem, że liczba zachorowań mogłaby być o około 70 % niższa dzięki zastosowaniu odpowiedniego sposobu żywienia. Blisko 90 % osób, które zachorowały, mogłoby przeżyć, gdyby choroba została wykryta odpowiednio wcześnie.

Czynniki ryzyka zachorowania:

  • wiek – ryzyko wzrasta z wiekiem (po 50 roku życia),

  • przewlekłe choroby zapalne przewodu pokarmowego,

  • nadwaga i otyłość,

  • dieta bogata w czerwone mięso (wieprzowina, wołowina, baranina) i przetworzone mięso (pasztety, parówki, mielonki) oraz tłuszcze nasycone, a uboga w błonnik, wapń i przeciwutleniacze (witaminy A, C, E i selen),

  • spożywanie dużych ilości alkoholu,

  • siedzący tryb życia,

  • palenie tytoniu,

  • występowanie raka jelita grubego w rodzinie.

W około 20 % przypadków raka jelita grubego występują powiązania rodzinne, co może być spowodowane dziedziczonymi predyspozycjami lub bardzo podobnymi czynnikami środowiskowymi. Znane są zespoły dziedziczne, które predysponują do wystąpienia raka jelita grubego. Podwyższone ryzyko zachorowania obserwuje się w przypadku występowania w najbliższej rodzinie nowotworów jelita grubego i odbytnicy przed 50 rokiem życia. Występowanie zespołów dziedzicznych HNPCC (niepolipowaty rak jelita grubego) i FAP (rodzinna polipowatość gruczolakowata) predysponuje do zachorowań.

Czynniki działające ochronnie:

  • dieta bogata w warzywa, owoce i produkty pełnoziarniste (pieczywo, kasze, makarony, ryż, musli),

  • ograniczenie spożycia czerwonego mięsa i unikanie przetworzonego mięsa,

  • regularna aktywność fizyczna,

  • długotrwałe przyjmowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (np. przyjmowanie aspiryny w dawce co najmniej 300 mg dziennie).

Objawy, na które należy zwracać uwagę:

  • zmiana częstości wypróżnień,

  • długotrwałe lub naprzemiennie występujące biegunki lub zaparcia,

  • zmniejszenie średnicy wydalanego stolca,

  • parcie na stolec, które nie ustępuje po wypróżnieniu

  • odbarwiony krwią stolec

  • krwawienie z odbytu

  • dyskomfort w jamie brzusznej,

  • długotrwałe zmęczenie,

  • zmniejszenie masy ciała bez wyraźnej przyczyny.

Badania przesiewowe obejmują test na krew utajoną w kale oraz kolonoskopię jako badanie weryfikujące.

Obecność krwi w stolcu może być sygnałem ostrzegawczym, a krew może być widoczna gołym okiem lub być wykrywana w badaniu laboratoryjnym stolca.

Przebieg badania:

Etap I – wykonanie testu na obecność krwi utajonej w kale

  • A. wynik prawidłowy – ujemny (negatywny) – oznacza brak stwierdzenia występowania krwi w dostarczonej próbce kału - koniec badania profilaktycznego,

  • B. wynik nieprawidłowy – dodatni (pozytywny) – stwierdzenie występowania krwi w kale - powtórzenie badania po upływie 3-4 tygodni.

Etap II – konsultacja u chirurga/chirurga onkologa u osób z dwukrotnym pozytywnym wynikiem testu na krew utajoną

Etap III – wykonanie badania kolonoskopowego

Przygotowanie próbki kału do badania:

  • odbiór zestawu do pobrania próbki podczas spotkania edukacyjnego,

  • przygotowanie próbki kału zgodnie z instrukcją dołączoną do zestawu w dniu odbioru materiału do badania,

  • na dobę przed przygotowaniem próbki nie należy pić alkoholu oraz przyjmować leków zmniejszających krzepliwość/gęstość krwi.

Przygotowanie do kolonoskopii:

Kolonoskopia – badanie polegające na wprowadzeniu przez odbyt giętkiego wziernika i obejrzeniu jelita grubego od wewnątrz. Badanie wykonywane jest w znieczuleniu ogólnym. Znieczulenie ogólne jest znieczuleniem płyt kim, niewymagającym intubacji rurką dotchawiczą. Po podaniu dożylnie środka znieczulającego Pacjent zasypia na kilkanaście minut . Po zakończeniu badania Pacjent ma czas na wybudzenie się.

  • Chorzy na cukrzycę powinni omówić mody ikację leczenia z lekarzem prowadzącym , rodzinnym lub diabetologiem, ze względu na możliwość wystąpienia groźnej hipoglikemii.

  • Pacjenci przyjmujący leki przeciwzakrzepowe i antyagregacyjne ( np. Acard) powinni omówić leczenie z lekarzem rodzinnym , kardiologiem lub hiperten siologiem - w zależności jaki lekarz przepisał dany lek.

  • Na kartce należy wypisać wszystkie przyjmowane leki i wraz z wypełnioną ankietą anestezjologiczną należy dostarczyć ją do rejestracji w dniu badania.

  • W dniu badania można przyjmować pozostałe leki bez żadnych zmian.

  • Jeśli mieli już Państwo kolonoskopię proszę dostarczyć wynik badania z ewentualnym wynikiem badania histopatologicznego, jeśli był pobierany wycinek.

  • Na badanie należy przynieść wyniki badań krwi: - morfologi a , APTT, PT, INR, e lektrolity (Na, K), k reatynina, glukoza na czczo (wyniki nie starsze niż 30 dni ),
    - osoby chorujące na tarczycę powinny także dostarczyć wynik TSH (wynik nie starszy niż 3 miesiące ),
    - wszystkie ww. badania można wykonać nieodpłatnie w siedzibie OPEN Poznań na ul. Kazimierza Wielkiego 24/26 w Poznaniu.

  • Proszę zgłosić się na badanie z osobą towarzyszącą, która pozostanie z Państwem przez kolejne 24 godziny.

  • Po znieczuleniu nie można prowadzić pojazd ó w mechanicznych przez 12 godzin.

  • Po zakończeniu badania z alecane jest stosowanie diety lekkostrawnej, jednak dopiero od momentu wskazanego przez lekarza anestezjologa.

  • Badanie odbędzie się w placówce przy ulicy Słowackiego 8 w Poznaniu ( III p iętro ).

Sposób przygotowania się do badania

5 dni przed badaniem:

  • odstawić przyjmowane preparaty żelaza,

  • wyeliminować z diety owoce pestkowe (winogrono, kiwi),

  • nie spożywać pieczywa z ziarnem, nasion, maku oraz otrębów,

  • nie spożywać buraków, pomidorów i ich przetworów.

1 dzień przed terminem badania:

  • lekkostrawne śniadanie: herbata, bułeczka pszenna,

  • godzina 14:00-15:00 - przecedzony bulion,

  • po godzinie 15:00 koniec spożywania pokarmów – można pić wodę, herbatę, ssać landrynki, jeść miód,

  • o godzinie 15:00 można zacząć stosować preparat Eziclen.

Eziclen to preparat na receptę. Receptę można odebrać wcześniej w siedzibie OPEN oznań ul. Kazimierza Wielkiego 24/26 w Poznaniu. Osoby z daleka, dla których dwukrotna wizyta w Poznaniu byłaby kłopotem, mogą poprosić o receptę lekarza rodzinnego.

Preparat Eziclen można stosować w schemacie jedno- lub dwudniowym. Szczegółowy opis dawkowania znajdą Państwo w ulotce preparatu. W przypadku, gdy Państwa miejsce zamieszkania znajduje się blisko Poznania mogą Państwo zastosować dwudniowe przygotowanie, jeśli jednak dojazd do Poznania jest dłuższy polecamy całość leku spożyć dzień przed badaniem. Od momentu zastosowania leku, proszę nie planować wyjść z domu (poza dotarciem na badanie), ponieważ preparat działa przeczyszczająco i warto mieć w pobliżu toaletę.

Opis stosowania preparatu EZICLEN

1. Jednodniowe zażycie leku

Zawartość butelki leku wlać do załączonego kubka, a następnie należy dodać wodę do poziomu wskazanego na kubku. W ciągu następnych 30 – 60 minut, bez pośpiechu, należy wypić cały płyn z kubka. W ciągu następnej godziny należy wypić jeszcze 2 kubki preparatu. W tym dniu można pić herbatę, kawę bez mleka i śmietanki, napoje niegazowane, przecedzane soki owocowe bez miąższu (z wyjątkiem tych o barwie czerwonej), zupę przecedzaną (bez elementów stałych). Wszystkie powyższe czynności należy powtórzyć dla drugiej dawki leku.

2. Przygotowanie do badania – schemat dwudniowy

Lek można zażyć później (około godz. 18:00), w przeddzień badania. Zawartość butelki leku należy wlać do załączonego kubka. Dodać wody do leku, do poziomu kreski na kubku (łącznie 0,5 l). W ciągu następnych 30 – 60 minut, bez pośpiechu, należy wypić cały płyn z kubka. W ciągu następnej godziny należy wypić jeszcze 2 kubki (wypełnione do kreski, łącznie 1l) wody lub czystego płynu (herbata, kawa bez mleka i śmietanki, napoje niegazowane, przecedzane soki owocowe bez miąższu (z wyjątkiem tych o barwie czerwonej i purpurowej), czysta zupa (zupa przecedzana bez stałych elementów). Rano, w dniu badania należy powtórzyć wszystkie powyższe czynności dla drugiej dawki leku.

W dniu badania

Do czasu badania nie wolno spożywać pokarmów. o godzin przed planowaną godziną badania nie wolno nic pić i jeść. ożna ssać landrynki. Proszę stawić się o wyznaczonej porze w NZOZ Konsyliarz przy ulicy Słowackiego 8 w Poznaniu - III p.

Po badaniu

Po badaniu mogą być odczuwalne wzdęcia i skurcze jelit spowodowane przez powietrze wprowadzone do jelita podczas badania. Uczucie to mija po oddaniu wiatrów.


Formularze zgód